Η γέφυρα είναι μία ακίνητη προσθετική εργασία που αντικαθιστά ένα η περισσότερα δόντια που λείπουν και στηρίζεται σε δύο τουλάχιστον γειτονικά φυσικά δόντια - στηρίγματα. Αποτελούσαν την πιο συνηθισμένη μέθοδο αντικατάστασης δοντιών πριν τη διαδεδομένη τη χρήση των οδοντικών εμφυτευμάτων τα οποία παρέχουν σημαντικά πλεονεκτήματα. Το κύριο μειονέκτημα των γεφυρών είναι η ανάγκη για τροχισμό υγιών δοντιών που θα χρησιμοποιηθούν για την στήριξη τους.
Η κλασσική οδοντιατρική γέφυρα αποτελείται από δυο βασικές στεφάνες (θήκες), μια σε κάθε άκρο που στηρίζεται μόνιμα σε ένα φυσικό δόντι εκατέρωθεν του κενού χώρου και οι οποίες είναι ενωμένες ανάμεσα με τόσες επιπλέον θήκες όσα τα δόντια που λείπουν.
ΠΟΤΕ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ
Εάν κάποιος έχει χάσει ένα ή περισσότερα φυσικά δόντια λόγω:
- τερηδόνας
- ουλίτιδας-περιοδοντίτιδας
- τραυματισμού
- άλλης αιτίας
ή υπάρχει συγγενής έλλειψη δοντιού-δοντιών, η τοποθέτηση μιας γέφυρας μπορεί να αποκαταστήσει την αισθητική, τη μάσηση και την ομιλία.
Τα γειτονικά δόντια έχουν την τάση να μετακινούνται προς τα κενά που αφήνουν τα δόντια που λείπουν, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ανωμαλίες στο μασητικό επίπεδο και μπορεί να προκαλέσει πάθηση των ούλων και κυρίως της κροταφογναθικής άρθρωσης.
ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ
1. Ο αριθμός των δοντιών των ελλειπόντων δοντιών να μην είναι μεγάλος. Καλό θα ήταν για παράδειγμα να μην αντικαθιστά περισσότερα από τρία συνεχόμενα ελλείποντα δόντια. Αν μεσολαβούν φυσικά δόντια, ο αριθμός των δοντιών που μπορεί να αντικαταστήσει μία γέφυρα είναι μεγαλύτερος.
2. Τα φυσικά δόντια στα οποία θα στηριχθεί η γέφυρα να είναι υγιή, ή αν εμφανίζουν προβλήματα αυτά να αντιμετωπιστούν (όπως ενδοδοντική θεραπεία ή κοινώς απονεύρωση)
3. Να υπάρχουν φυσικά δόντια και στα δύο άκρα της ώστε η γέφυρα να έχει στήριξη. Σε κάποιες περιπτώσεις, που αποτελούν εξαίρεση και όχι κανόνα, μπορεί να κατασκευαστεί γέφυρα στηριζόμενη μόνο στη μία πλευρά, έχοντας ως πρόβολο (κρεμαστό) το δόντι που αντικαθιστά.
4. Να μην υπάρχει περιοδοντική νόσος ή σοβαρή κινητικότητα των δοντιών ή αν υπάρχει να έχει τεθεί υπό έλεγχο.
5. Να τηρείται καλή στοματική υγιεινή, η οποία είναι απαραίτητη για οποιαδήποτε οδοντιατρική εργασία.
ΕΙΔΗ ΓΕΦΥΡΩΝ
Ανάλογα με το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένες οι γέφυρες ταξινομούνται σε
- Μεταλλοκεραμικές
- Ολοκεραμικές
- Μεταλλοακρυλικές
Μεταλλοκεραμικές γέφυρες:
Οι μεταλλοκεραμικές γέφυρες ή γέφυρες πορσελάνης χρησιμοποιούνται συχνότερα και αποτελούνται από έναν μεταλλικό σκελετό ο οποίος καλύπτεται εξ ολοκλήρου με κεραμικό υλικό (πορσελάνη). Οι γέφυρες αυτού του τύπου έχουν γενικά καλή αισθητική και μεγάλη αντοχή.
Μειονέκτημα: η παρουσία μεταλλικού σκελετού η οποία προσδίδει όμως μια σχετική αδιαφάνεια στο σημείο του αυχένα (δηλαδή κοντά στα ούλα ), που ίσως αποτελέσει πρόβλημα στα πρόσθια δόντια. Δεν είναι τόσο ορατό, πάντως εάν κάποιος έχει ιδιαίτερα υψηλές αισθητικές απαιτήσεις είναι καλύτερο να προτιμήσει μια ολοκεραμική στεφάνη.
Ολοκεραμικές γέφυρες:
Οι ολοκεραμικές γέφυρες δεν έχουν μεταλλικό σκελετό αλλά πορσελάνινο,
ο οποίος καλύπτεται από ειδικού τύπου κεραμικό υλικό.
Έτσι πετυχαίνουμε άψογη αισθητική και φυσικότητα μιμούμενοι σε υψηλό βαθμό το φυσικό δόντι.
Μειονέκτημα: το υψηλότερο κόστος και η σχετικά μειωμένη αντοχή τους σε μεγάλες αποκαταστάσεις. Πάντως, όταν επιλέγονται σωστά τα περιστατικά, οι ολοκεραμικές εργασίες έχουν πολύ καλή συμπεριφορά στο χρόνο και εξαιρετική αισθητική απόδοση.
Μεταλλο-ακρυλικές:
Οι μεταλλο-ακρυλικές είναι παλαιού τύπου γέφυρες που σπάνια χρησιμοποιούνται στις μέρες μας, στις οποίες ως υλικό κάλυψης του μεταλλικού σκελετού χρησιμοποιείται ακρυλικό.
Μειονεκτήματα:
- Μέτρια αισθητική και έλλειψη φυσικότητας
- Αστάθεια χρώματος με στην διάρκεια του χρόνου
- Μειωμένη αντοχή
- Δεν καλύπτεται ο μεταλλικός σκελετός, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος του να είναι ορατό μέσα στο στόμα